تعیین ترکیبات شیمیائی، مواد معدنی و قابلیت هضم کاه کسن در شرایط برون تنی

هدف از اجرای این پژوهش تعیین ترکیبات شیمیائی، موادمعدنی و قابلیت هضم در شرایط برون تنی کاه کسن در استان چهارمحال وبختیاری بود. این مطالعه طی سه سال متوالی در سه اقلیم استان شامل شهرکرد (سرد و خشک)، کوهرنگ (سرد و مرطوب) و لردگان (گرم و مرطوب) انجام شد. به منظور بررسی میزان ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام، فیبر خام، خاکستر، انرژی خام و مواد معدنی پرنیاز و کم نیاز، فیبر نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، فیبر نامحلول در شوینده اسیدی(ADF) ،  لیگنین نامحلول در شوینده اسیدی (ADL)، قابلیت هضم ماده­خشک (DMD)، قابلیت هضم ماده­آلی (OMD) و قابلیت هضم ماده­آلی در ماده­خشک (DOMD)، تعداد 66 نمونه کاه کسن در سه اقلیم استان در سه سال متوالی اخذ گردیدند. پس از آماده سازی نمونه­ها، ترکیبات شیمیائی و مواد معدنی به روش‌های آزمایشگاهی و قابلیت هضم در شرایط برون تنی ( in vitro ) تعیین گردیدند. اطلاعات به­دست آمده با استفاده ازنرم افزار آماری  SAS وبه روش GLM تجزیه و تحلیل گردید وبرای مقایسه بین میانگین از آزمون چند دامنه‌ای دانکن استفاده شد. نتایج این بررسی  در مورد ترکیبات شیمیائی کاه­کسن نشان داد که میانگین پروتئین خام، الیاف خام، خاکستر و چربی­خام در کاه­کسن به ترتیب 2/7، 9/28، 2/12، 1/1 درصد و انرژی خام 3938 کیلو­کالری در کیلو­گرم ماده خشک بود. از نظرغلظت دیواره سلولی شامل NDF، ADF  و ADL به­ترتیب 9/44، 7/30 و 6/7 درصد بود. میانگین DMD، OMD و DOMD کاه­کسن به ترتیب 2/61، 9/58 و 7/51 درصد بود. میانگین مقدار عناصر معدنی پر­نیاز شامل کلسیم، فسفر، منیزیم وپتاسیم به ترتیب 15، 6/1، 4/2 و 14 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. همچنین، مواد معدنی‌کم نیاز در کاه کسن شامل آهن­، منگنز، مس و روی به ترتیب 6/187، 3/53، 5/6 و 9/16 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. در کل، میزان ترکیبات شیمیائی و قابلیت هضم کاه­کسن تحت تاثیر سال نمونه‌برداری بود. ترکیبات شیمیائی کاه­کسن تأمین کننده نیاز نگهداری اغلب دام‌ها، گوسفند، بز وگاوهای بومی در فصل زمستان می‌باشد و به دلیل خوش­خوراکی، قابلیت جایگزینی با علوفه جیره دام را دارا می باشد. همچنین دارای مقادیرمتنابهی از مواد معدنی مانند منیزیوم، آهن، روی و مس می باشد که برخی دیگراز اقلام خوراکی دام‌ها با کمبود آن‌ها مواجه‌اند. کاه کسن دارای مقدار لیگنین کم و قابلیت هضم ماده آلی بالا می­باشد